Samenvatting (Suijkerbuijk et al., 2013)

De verhouding tussen de kosten en de resultaten zijn gunstig bij chirurgische behandelingen (bariatrische chirurgie) tegen extreem overgewicht, mits ze worden gecombineerd met leefstijladviezen voor- en na de ingreep. Ze zijn dan doelmatiger dan alleen een leefstijlinterventie. Mensen die afvallen hebben namelijk op termijn minder zorg nodig, waardoor zorgkosten dalen. Bij patiënten met extreem overgewicht en diabetes type 2 kan diabetes na de combinatie van opereren en leefstijlaanpassingen verdwijnen. In dat geval kan bariatrische chirurgie zelfs kostenbesparend zijn. Dit blijkt uit een overzicht van het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) van internationale kosteneffectiviteitsstudies over bariatrische chirurgie. Hierbij moeten wel kanttekeningen worden gemaakt. In de onderzochte studies staat namelijk vaak niet goed beschreven wat de bijbehorende leefstijlinterventie inhoudt en waarmee ze precies zijn vergeleken. Verder is er nog weinig bekend over de gevolgen van de operatie op de lange termijn, zoals eventuele complicaties en of het gewichtsverlies blijvend is. Toekomstig gezondheidseconomisch onderzoek van bariatrische chirurgie zou deze langetermijneffecten beter moeten onderbouwen. Ook is het van belang om de kosten van ziekteverzuim door overgewicht in de studies mee te nemen. Tot slot is het essentieel dat de bariatrische chirurgie in de praktijk daadwerkelijk wordt gecombineerd met leefstijladviezen, zoals de Nederlandse richtlijn voorschrijft en de meeste onderzochte studies hebben verondersteld. Anders zal de effectiviteit van deze behandeling mogelijk minder gunstig zijn dan nu uit de literatuur blijkt. In Nederland stijgt het aantal mensen met extreem overgewicht (met een Body Mass Index van meer dan 40) en wordt steeds meer bariatrische chirurgie uitgevoerd. De meest gebruikte technieken zijn een maagband en een maagomleiding. Bij de eerste techniek wordt er een band om de maag geplaatst zodat deze minder voedsel kan verwerken. Bij de maagomleiding wordt een deel van de maag verwijderd en wordt het uiteinde van de maag op een andere plaats aan de dunne darm bevestigd. Hierdoor kan het lichaam minder voedingsstoffen opnemen.